Deze week heb ik genoten van de achtdelige podcast Wind of Change van de Amerikaanse onderzoeksjournalist Patrick Radden Keefe. Een vriend met connecties bij de CIA had Keefe ooit verteld dat de monsterhit Wind of Change van de Duitse rockband Scorpions eigenlijk door de CIA geschreven is. Het nummer uit 1990 zou een middel zijn geweest om de atmosfeer onder jongeren in het Oostblok ten gunste van het Westen te beïnvloeden. Dit verhaal liet Keefe niet meer los en na jaren van research nam hij zijn fascinerende podcast op. Wie van spionage, Mission Impossible, rockmuziek of gewoon goede verhalen houdt, zal ervan smullen.
Vlak na de val van de Berlijnse Muur zat ik in groep 8. Op het schoolkamp bezochten wij een kazerne. In de werkruimte van de militairen werd ik als kind door twee dingen getroffen. Op een van de bureaus lag gewoon een Bijbel en op een groot beeldscherm zag ik een in het leer gestoken man met een petje op een aanstekelijke deuntje fluiten. Later ontdekte ik dat die man Klaus Meine van de Scorpions was en dat het nummer dat hij floot Wind of Change heette. Sindsdien is de song altijd bij me gebleven. Het was een van die nummers waarvoor ik bij de radio klaarzat om het op een cassettebandje op te nemen zodra het voorbij kwam.
Ik geef toe dat ik een zwak heb voor dramatische power ballads en Wind of Change is hiervan een schoolvoorbeeld. Maar zat er meer achter mijn fascinatie? Was het misschien de tijdgeest? De Berlijnse Muur was net gevallen. De nieuwe Russische president Michail Gorbatsjov leek net zo’n vriendelijke vent als Mart Smeets van Studio Sport. Mijn angst voor een aanval met kernraketten, die ik als kind echt heb gehad, smolt zomaar weg door Gorbatsjovs perestroika en glasnost. En in Wind of Change leek dat allemaal in één nummer samengebald te zijn. Het werd dan ook een groot succes op de Europese hitlijsten en een lijflied in het voormalige Oostblok.
Het idee dat de CIA Wind of Change geschreven heeft, is helemaal niet gek, maar er is al een verhaal over het ontstaan van het nummer en de CIA heeft daar niets mee te maken. Toch bungelen er rafelige randjes rond het nummer en de Scorpions. Keefe is deze draadjes nagegaan en hij heeft zijn zoektocht in een meesterlijk verhaal gevangen. Zonder dit hier samen te vatten (het is na te luisteren op Spotify) en zonder het einde te verklappen (is het waar?) wil ik toch één opmerking van Klaus Meine uit de laatste aflevering aanhalen. ‘Dat is nou de kracht van muziek,’ zegt hij triomfantelijk. Al de hele week lag er iets op de loer in mijn gedachten en plotseling wist ik wat het was.
Wat nou als er een nog veel sterkere macht dan de CIA achter nummers als Wind of Change en bands als de Scorpions schuilgaat? Bij het beluisteren van Keefes podcast werd ik opnieuw getroffen door de stroom aan immoraliteit en openlijk geflirt met satan die vanuit de rockscene over jongeren wordt uitgestort. Je hoeft geen groot onderzoeksjournalist te zijn om te ontdekken dat ‘iemand’ in de rockbusiness een al dan niet verborgen agenda heeft. Dit had destijds weinig te maken met pogingen om jongeren achter het IJzeren Gordijn te winnen voor westerse waarden als democratie en vrijheid. En nog steeds is de rockscene vaak regelrechte propaganda voor heidens hedonisme of welke andere destructieve ideologie dan ook.
In 2004 verscheen de rockumentary They Sold Their Souls for Rock & Roll. Joe Schimmel (Good Fight Ministries), een Amerikaanse dominee en voormalig rockliefhebber, zocht net als Keefe het verhaal achter verschillende nummers en artiesten uit en zette zijn ontdekkingen uiteen in een urenlange documentaire. Hoewel kenners zeggen dat Schimmel hierin eenzijdig, ongenuanceerd en soms zelfs manipulatief is, zou zijn verhaal ook nog schokkend zijn als slechts een deel ervan waar is. Vreemd dat de hand van de CIA in muziek zoveel fascinatie oproept, terwijl een veel stevigere, veel machtigere en veel duisterdere greep veelal onopgemerkt blijft. Het doet mij denken aan de songtekst van Angel of Light van die andere rockgroep Petra.
You got the clergy working overtime to widen the narrow way
You’ve got politicians everywhere listening to what you say
You’ve got false apostles teaching lies perverting the only way
You’ve got principalities and powers waiting to obey
You’ve got philosophies and vain deceipts lying to deceive
You’ve got hate, and greed, ungodly lusts in the deadly web you weave
Somehow you’ve got so many thinking you’re not even there
One look is all it takes to get them blinded by your glare
In mijn jeugd was ik big time fan van Tourniquet, Stryper en Saviour Machine. Vooral voor die laatste band had ik enorme bewondering. Vandaag heb ik mijn hele verzameling van deze bands weggegooid. Ai. Dat deed even pijn. Elke muziekliefhebber met een verzamelwoede voelt dat. Toch was het nodig.
Deze bands hebben één ding gemeen, ontdekte ik in de afgelopen jaren. Ze geven alle drie aan dat ze beïnvloed of zelfs geïnspireerd zijn door de Britse hardrockband Black Sabbath (met frontman Ozzy Osbourne). De man achter Tourniquet bracht een compleet eerbetoon aan Black Sabbath uit (The Doom In Us All). Stryper eerde Black Sabbath met een cover van een van hun nummers op The Covering. De man achter Saviour Machine noemde onlangs nog de invloed van Black Sabbath op zijn werk in een interview met The Metal Voice.
In de afgelopen dagen heb ik opnieuw de rockumentary They Sold Their Souls for Rock & Roll (Good Fight Ministries) bekeken. De boodschap is nog even schokkend als zestien jaar geleden. Vooral het brute, in-your-face satanisme van grondleggers als Black Sabbath is verbijsterend. Daarvoor is geen ruimte in mijn kast, ook niet via de achterkant. Dus weg ermee. Dit is niet de start van een kruistocht, slechts een goede schoonmaakbeurt.