Over muziek moet je eigenlijk niet schrijven. Muziek moet galmen door een concertzaal tijdens een adembenemend optreden of gewoon door je woonkamer op een vrije zaterdagmorgen. Muziek moet kraken uit de speakers van een autoradio die je vergezelt op een eindeloos deinende snelweg of door kleine oordopjes geperst worden tijdens een lange fietstocht, terwijl de nummers onvergetelijke verbindingen maken met het landschap om je heen. Geschreven woorden kunnen deze ervaringen nauwelijks in woorden vangen. Daarom probeer ik dat ook zelden.

Toen mijn zonen mij onlangs kwamen vragen om meer van ‘die muziek’, nadat ik op zo’n vrije zaterdagmorgen een oude cd van de Amerikaanse rockband Petra had opgezet, wist ik dat ik over hun muziek toch eens wat moest opschrijven. Petra is namelijk meer dan alleen maar muziek.

Tegenwoordig draai ik Petra niet zo heel vaak meer. Waarschijnlijk omdat ik dit in het verleden overdadig veel hebben gedaan. Nu spelen wij thuis inmiddels wel de Petra-quiz. Zet een nummer uit de Schlitt-era aan en ik raad binnen vijf seconden welk nummer het is en dat niet alleen, ik kan je ook vertellen op welk album het nummer staat, het hoeveelste nummer het is, hoe de hoes eruit ziet, in welk jaar het album is verschenen en wie er op dat album meespeelden. In een vrolijke bui zing ik zelfs een paar willekeurige strofes mee. Voor nummers uit de Volz-era en de pre-Volz-era heb ik misschien tien seconden nodig. In totaal gaat het inmiddels toch om vijfentwintig albums met meer dan tweehonderdvijftig songs. Deze band heeft klaarblijkelijk een onuitwisbare indruk op mij gemaakt.

In de afgelopen weken ben ik weer eens door het uitgebreide oeuvre van Petra heengegaan en ik heb tien nummers gekozen die voor mij van richtinggevende betekenis zijn geweest. Voor de liefhebber heb ik mijn gedachten hierover opgeschreven. Ik schrijf bewust voor de liefhebber, dus haak hier gerust af. Over muzieksmaak hoeven we het gelukkig nooit eens te worden. Over de betekenis trouwens ook niet, alhoewel die in het geval van Petra weinig dubbelzinnig is. Mocht je nu toch willen doorlezen, dan kun je hier de playlist van de beschreven nummers aanzetten.

(1) I Love The Lord (1989)
De eerste cd die ik in handen kreeg was Petra Praise – The Rock Cries Out. Alles klopte aan dit album. Het artwork met foto’s van de band in Monument Valley, het scherpe gitaargeluid ondersteund door de pompende bas dat het album vanaf de eerste noot openscheurt – ik vond het sensationeel. Ademloos hoorde ik hoe John Schlitt met zijn rauwe stemgeluid en vette accent begon te zingen: Well, I don’t care what some may say. Gonna stand up for the Lord today. Ik was verkocht. Petra had meteen de juiste snaar geraakt bij deze jonge tiener die niet zo lang daarvoor had besloten om de Heer Jezus te volgen.

(2) Hey World (1991)
In die tijd was het nieuwste album, Unseen Power, net verschenen. Later zou dit album mijn absolute favoriet blijken te zijn. Er zijn jaren geweest dat ik deze cd elke dag draaide. Daarom kies ik twee nummers van dit album. Het hadden ze ook alle tien kunnen zijn. Hey World illustreert voor mij de fantastische composities van Petra. Het is geen rommelrock, zo van inpluggen en rammen maar, integendeel, ieder nummer is tot in detail uitgewerkt en tot op de laatste noot afgemixt. In Hey World hoor je dit goed. Het nummer bouwt zich zo op tot een dynamische rocksong die eindigt als een fireball (zoals de drummer dit hele album typeerde op de bijgaande tourvideo). Toegegeven, Petra klinkt gelikt en commercieel en daar moet je van houden, maar dat doe ik dan ook. Hey World behandelt levensgrote kwesties als abortus en zelfmoord onder tieners, maar de levensvreugde spat ervanaf.

Down the corridor or life in between our death and birth, we may start to lose our way in the search to find our worth. Our value comes in the fact we live. Life is a gift only God can give.

Zoals veel tieners kende ook ik mijn sombere periodes. Terugkijkend besef ik hoe belangrijk de muziek van Petra toen is geweest.

(3) In The Likeness Of You (1991)
Bijna ieder album van Petra eindigt met een prachtige ballad. Ik had er verschillende kunnen noemen maar ik kies toch voor Likeness. Dit nummer is geschreven door toetsenist John Lawry. Naast oprichter en gitarist Bob Hartman, die tevens het leeuwendeel van alle songs heeft geschreven, en de frontmannen, Greg X. Volz en later John Schlitt, heeft John Lawry wat mij betreft de meest onvervangbare rol in Petra gespeeld. Hij is een tovenaar op de toetsen en hij zingt formidabel mee op de achtergrond van veel nummers. Zijn stem matcht goed met die van John Schlitt. Deze elementen komen allemaal samen in Likeness. De tekst is weliswaar erg zoet maar toch een oprechte verklaring om te willen lijken op de Heer Jezus. Ik betrap mijzelf er nog steeds wel eens op dat ik onbewust In The Likeness Of You sta te zingen.

(4) Angel of Light (1981)
Greg X. Volz heb ik inmiddels genoemd en dus is het goed om een stuk terug te gaan in de geschiedenis van Petra, die grofweg twee hoofdtijdperken kent: de tijd met Greg X. Volz als zanger (1980-1985) en de tijd met John Schlitt als zanger (1986-2005). De eerste periode kenmerkt zich door droge gitaarrock en de tweede periode door stevige hardrock. Tussen beide periodes bestaat een ware waterscheiding. Hoewel ik meer van de Schlitt-era ben, kan ik ook erg genieten van de Volz-era. De composities zijn even doordacht en de teksten net zo sterk, alleen de sound vind ik minder spectaculair, hoewel Greg X. Volz toch ook over een fluwelen stem beschikt. Angel of Light verscheen op het album Never Say Die, het eerste album waarop Greg X. Volz een vast onderdeel uitmaakte van Petra. Het is een strakke gitaarsong met een maatschappijkritische tekst, maar dan wel vanuit een geestelijk perspectief. Achter de façade van deze wereld gaat een listige verleider schuil.

You got the clergy working overtime to widen the narrow way. (…) You’ve got philosophies and vain deceipts lying to deceive. You’ve got hate, and greed, ungodly lusts in the deadly web you weave. Somehow you’ve got so many thinking you’re not even there. One look is all it takes to get them blinded by your glare.

Het theaterdoek van het wereldtoneel wordt in Angel of Light op geniale wijze opzij getrokken en dat kon deze tiener die nog maar weinig van de wereld had gezien, goed gebruiken.

(5) Grave Robber (1983)
In 2011 kwam de band uit de laatste fase van de Volz-era weer samen als Classic Petra met een heropname van klassieke Petra-songs. Eén daarvan was Grave Robber. Natuurlijk was ik erbij toen Classic Petra optrad in Nederland. Het was de eerste keer dat ik oude bandleden als John Lawry (die helaas in 1994 abrupt de band verliet), bassist Mark Kelly en Greg X. Volz live zag spelen. Grave Robber maakte een belangrijk onderdeel uit van de setlist. Het nummer gaat over de dood en nog steeds, bijna dertig na het verschijnen van dit nummer, werd Mark Kelly emotioneel bij de aankondiging ervan. Grave Robber geeft woorden aan de laatste stap die wij uiteindelijk allemaal moeten zetten.

There’s a step that we all take alone. An appointment we have with the great unknown. Like a vapor this life is just waiting to pass. Like the flowers that fade, like the withering grass.

Tegelijkertijd biedt Grave Robber een hoopvol perspectief op de opstanding uit de dood bij de wederkomst van de Heer Jezus.

When the last enemy is gone from the dust will come a song. Those asleep will be awakened – not a one will be forsaken. He shall wipe away our tears – He will steal away our fears. There will be no sad tomorrow – there will be no pain and sorrow.

Als tiener begreep ik hier maar weinig van. Wat wist ik van de dood? Ik kende nog geen angst voor het sterven. Inmiddels weet ik beter en nog steeds draag ik Grave Robber als een triomflied mee.

(6) Adonai (1985)
Adonia is letterlijk het laatste nummer uit de Volz-era. Het is een prima afsluiter van het album Beat The System. Als je goed luistert, hoor je in Adonia de nieuwe koers die Petra na dit album zou inzetten al een beetje doorklinken. Adonai heeft een tekst die lijkt op een oudtestamentische psalm en tegelijkertijd is het een lekkere rocksong.  Geen band kon de combinatie van eerbied voor de Here God en eigentijdse muziek zo goed in balans houden als Petra.

(7) Hit You Where You Live (1988)
On Fire markeerde het nieuwe geluid van Petra definitief. Hoewel Petra niets van zijn positiviteit had verloren, is de muziek op On Fire een stuk zwaarder. De drums klinken harder, de bas van de nieuwe bassist Ronny Cates dreunt stevig onder de nummers en Bob Hartman heeft zijn droge gitaargeluid voorgoed ingeruild voor een dikke sound. Met name op Hit You Where You Live is dit goed te horen, waarin Petra zich bedient van oorlogsretoriek om jongeren te mobiliseren daadwerkelijk te leven wat zij geloven.

The evidence leads to conviction when we don’t live everything we say. (…) Hit you where you live, you can’t hold back. When you’re struck by his love you will know.

De puberteit kenmerkte zich bij mij door een paradoxale combinatie van bravoure en onzekerheid. Ik kon het goed gebruiken om af en toe eens flink geraakt te worden. Petra maakte niet alleen uitstekende muziek, zij begrepen ook feilloos voor wie zij dat deden.

(8) Creed (1990)
Welke band kan de apostolische geloofsbelijdenis op muziek zetten en er tegelijkertijd een hedendaagse rocksong van maken? Petra deed dit op hun meest succesvolle album Beyond Belief in hun typerende stijl. Creed werd al snel een klassieker voor de band. De eeuwenoude geloofsbelijdenis vindt in dit nummer haar weg uit de kerkbanken en uit de collegebanken van de Bijbelschool. Het geloof moet je bezingen, leerden wij later tijdens de colleges dogmatiek. Het was toen eigenlijk niets nieuws voor mij. Petra had me dit jaren eerder al geleerd.

(9) Good News (1993)
Wake-Up Call was het eerste album waarvan ik het verschijnen bewust meemaakte. Op de bijbehorende tour deed Petra ook nog eens mijn woonplaats aan. Zij traden op in de schaatshal die aan het einde van mijn eigen straat stond. Wat een wonderlijk toeval. De hal is inmiddels weg, maar de herinnering aan dat onvergetelijke concert met zo’n vierduizend bezoekers is gebleven. Wake-Up Call is echter nooit mijn favoriete album geworden. Het droge geluid van vroeger begint weer door te klinken en John Schlitt lijkt op dit album zijn stem ook een beetje kwijt te zijn. Het was te horen dat de rockers van Petra ouder werden. Toch is Good News, de eerste single die op de radio verscheen, een aanstekelijk nummer en het heeft in niets ingeboet aan de boodschap die Petra al vanaf het begin uitdraagt.

The world needs to hear good news of the love of God’s Son. Every life can be changed by the hearing of what He’s done.

(10) He came, He saw, He conquered (1987)
Dit nummer mag niet ontbreken in de lijst. Petra heeft nooit onder stoelen of banken gestoken over en voor Wie zij hun muziek maakten. Jezus Christus was hun Held. He came, He saw, He conquered, dat altijd onderdeel bleef uitmaken van de liveshows, is misschien wel de krachtigste uiting van hun bewondering voor Hem. Bob Hartman schreef later dat hij Gods aanwezigheid vaak heeft ervaren op het podium als John Schlitt tijdens dit nummer ‘He rose!‘ zong. Ik geloof hem graag. Ik heb het ook ervaren, niet alleen tijdens de verschillende concerten die ik van de band heb bezocht, maar vooral ook tijdens de vele uren die ik met hun muziek heb doorgebracht.

Wat doe je na een goed concert? Je roept om meer. Tien nummer vormen maar een magere lijst. Het aantal is dan ook volstrekt willekeurig gekozen. Het hadden net zo goed vijfentwintig andere nummers kunnen zijn. Sterker nog, ik denk dat ik over bijna alle tweehonderdvijftig nummers van Petra wel iets kan schrijven, maar nu is er voor jou ook nog wat over om zelf te (her)ontdekken. Kom maar op met jouw lijstje.